Concurrerende Dialoog-Aanbesteding - NL

Wat is Concurrerende Dialoog?

Concurrerende Dialoog (CD) is een methode om meer dan een potentiele aanbieders in het aanbestedingsproces te betrekken, waar bij de start geen lijst van voorgeschreven detailontwerpen en eisen bestaat, maar bredere prestatieeisen zijn gedefinieerd. In essentie daagt het concurrerende dialoogproces aanbieders uit door het probleem te definieren, en hun te vragen welke oplossingen zij voorstellen, in plaats van de oplossingen te geven, en de aanbiedende partijen te vragen deze over te nemen.

Het CD proces laat niet (standaard) ruimte voor kruisbestuiving van ideeen tussen de aanbiedende partijen, maar het proces geeft de inkopende partij (en relevante third parties) de mogelijkheid om gedurende een vooraf vastgestelde periode met een aanbieder te praten en concepten te ontwikkelen. Pas wanneer het dialoogstadium is afgelopen, worden de voorstellen van de aanbiedende partijen beoordeeld, en wordt een voorkeursoptie geselecteerd dat vervolgens helemaal gedetailleerd wordt uitgwerkt en uitgevoerd.

In de meest voorkomende vorm betrekt Competitive Dialogue diverse hoofdaannemers vroeg in het inkoopproces, waarbij ieder normaalgesproken ook ondersteunende adviseurs worden aangetrokken in het team. De inkopende partij definieert de algemene eisen en elk team van hoofdaannemers door de inkopende partij uitgenodigd om hun ontwerpideeen te ontwikkelen. Na een afgesproken tijdsperiode en (bij voorkeur) gelijke mogelijkheden om samen met de inkopende partij hun ontwikkelideeen af te stemmen, stellen de teams van hoofdaannemers kort hun oplossing voor, normaalgesproken incluseif kosten, programma- en conceptontwerpen, en noodzakelijke afwijkingen.

Wie gebruikt Concurrerende Dialoog?

In Groot Brittanië komt CD steeds meer voor bij publieke en semi-publieke aanbesteding, en krijgt op die manier bouwopdrachten die betrekking hebben op onderwijs, zorg, sociale huisvesting, justitie en in sommige gevallen defensie. In de meeste gevallen wordt CD gebruikt voor middelgrote of grote contracten, en minder voor kleine bouwwerken. In deze gevallen worden meestal eerst Kwalificatie-vragenlijsten (Pre-Qualification Questionnaires (PQQs) gebruikt waaruit een shortlist van Hoofdaannemers wordt samengesteld. Deze worden vervolgens uitgenodigd voor het CD process en het overall programma dat de voorkeur krijgt, krijgt dan de aanbesteding gegund.

Voordelen van Concurrerende Dialoog

Competitive Dialogue is, in essence, a design competition, but augmented with greater certainty around ‘buildability’, cost and programme. CDs primary strength is therefore to seek out innovative solutions to the problem which has been defined, but without inviting unrealistic concepts which cannot be successfully translated into a completed scheme. Through the process, CD also provides cost, programme and delivery information around the proposed concept as part of the final submission. The primary advantage is therefore the opportunity for better solutions to be proposed than may have been conceived by the procuring body in the first instance. This can be particularly relevant when seeking innovative solutions for the delivery of Nearly Zero Energy Buildings, where competing suggestions may evolve from different bidders. The procurer can then choose the solution that they believe is most favourable.

Nadelen van Concurrerende Dialoog

Competitive Dialogue verwachtvan diverse Hoofdaannemers dat zij intern een team samenstellen en om extern door een proces van discussies met de inkopende partij te gaan om tot een voorgestelde oplossing te komen. Het is niet gebruikelij dat dit werk wordt gedaan met een honorarium of een andere vorm van betaling, waardoor de hoofdaannemer en adviseurs speculatief en zonder betaling als ze uiteindelijk niet de gekozen aanbieder zijn. Dit plaats een kostenlast op de industrie, die alleen kan worden gedekt door hogere tarieven aan inkopers in het geval dat de teams successvol zijn. Ook bevoordeelt CD instrinsiek grotere adviesbureaus en (mionder relevant) grotere Hoofdaannemers, omdat deelname aan het proces de financiele armslag om personeelstijd en inspanningen in het proces te betalen, in de hoop dat de kosten zich uiteindelijk terugbetalen uit een voldoende aantal succesvollge aanbiedingen.

Als ze goed zijn geïiplementeerd, lijden CD's ook aan de onmogelijkheid om ideeen tussen aanbiedingen over te dragen; en omdat bouwprogramma's altijd complexe oplossingen bevatten, is het daarom voor de hand liggend dat ieder voorstel een of meerdere goede ideeen op bepaalde gebieden heeft, en minder goede in andere: het CD proces wordt verondersteld het sterkste totaalvoorstel te kiezen, maar niet de samenstelling van de sterkste elementen uit alle voorstellen. In de praktijk wordt dit nadeel soms voorkomen door informele suggesties te geven tijdens en na afloop van de dialoogperiode, nadat het contract is gegund aan een Hoofdaannemer, hoewel dit op zijn minste eigenlijk het indruist tegen het Intellectuele Copyright voor het ontwerp, en op zijn minst moreel laakbaar is.

Alternatieven voor Concurrerende Dialoog

Het aanbestedingsproces in Groot Brittanië en verder heeft onmetelijk veel manieren om bouwwerk over de eeuwen heen te realiseren. Daarom worden allen de meestgebruikte hieronder beschreven:

Ontwerpwedstrijd

Een architectuuontwerpwedstrijd is relatief zeldzaam in Groot Brittanië, en gewoonlijk moeten de resultaten uit wedstrijden nog verder worden ontwikkeld voordat ze vollige en kosteneffectieve voorstellen kunnen vormen (zeker in Groot Brittanië is dit potentieel ook een weerslag van de technische competentie van het beroep van architect). Competitie biedt echter wel een relatief lage kostenpost voor de industrie als geheel, terwijl het wel het potentieel voor innovatieve oplossingen maximaal krijgt aangeboden.

Ontwerp & Bouw

Bij deze aanbesteding neemt ofwel vroegtijdig de Hoofdaannemer deel, of wordt het oorspronkelijk ontwerpteam direct in dienst genomen en ‘genoveerd’ (wettelijk overgenomen) door de Hoofdaannemer in een later stadium. Deze vorm van aanbesteding is de meest voorkomende contractvorm in Groot Brittanië. Ontwerp & Bouw, en variaties zoals Ontwerp, Bouw & Onderhoudt) bieden een grote mate van kosten en leveringszekerheid, maar dragen gewoonlijk niet bij aan kwaliteit en innovatie.

Samerndwerkend Ontwerp

Een samenwerkend ontwerpbenadering houdt vooral in dat in een voeg stadium één ontwerp- en bouwteam worden betrokken, (het komt ook voor dat er alleen een ontwerpteam is, maar betrokkenheid van de Hoofdaannemer is gebruikelijk). die zijn geselecteerd vanuit een traditionele PQQ en/of interviewproces of mogelijk vanuit een eenvoudige wedstrijd. Dit team wordt vervolgens uitgedaagd om te werken met de inkoper/klant om in hoofdlijnen oplossingen te ontwikkelen, en als onderdeel hiervan, normaalgesproken om een uitvoerbaar voorstel te maken. Samenwerkend Ontwerp sluit het overnemen van een Ontwerp & Bouwcontractbenadering niet uit, zodra het ontwerp voldoende volwassen is, wat een veelgebruikte methode is om zekerheid rondom oplevering en prijs te garanderen.

Geïntegreerd Ontwerp

Een Geïntegreerd Ontwerpbenadering is een nieuwe ontwikkeling van samenwerkend ontwerp, voortkomend uit onderzoek dat is gedaan door heel Europa. De Geïntegreerd Ontwerpbenadering voegt aan samenwerkend ontwerp toe de eis dat het geselecteerde ontwerpteam meer dan een ontwerpoplossing kort moet opleveren, en volgt een iteratief ongtwikkelproces vanuit meerdere startpunten richting een optimaal ontwerpoplossing.

Conclusie wat betreft Concurrerende Dialoog

Het can worden gezegd dat CD de pgoing van Groot Brittanie is om ontwerpwedstrijden (die zeldzaam zijn in Groot Brittanië maar gewoon in de rest van Europa) te incorporeren in een aanbestedingsproces dat Ontwerp & Bouw contractformats, en de hierbij behorende zekerheid over prijs en programma.

CD bereikt sommige van de innovatievoordelen dat een ontwerpwedstijd kan brengen, en doet dit normaalgesproken zonder de nadelen van unrealistische concepten, kosten en tijdslijnend waarmee sommige pure ontwerpwedstrijden worden geconfronteerd.

Maar CD bereikt dit middels een aanzienlijke last voor de industrie die uiteindelijk bouwkosten moet verhogen en een barriere opwerken voor kleinere advies en aanneemorganisaties die gewoonlijk het meest innovatief zijn.

Competitive Dialogue heeft veel overeenkomsten met Geïntegreerd Ontwerp, maar zonder de eis om een ontwerpteam en een hoofdaannemer aan te wijzen voordat met het echte ontwerpwerkzaamheden kunnen worden gestart. CD biedt de onervaren en voorzichtige inkoper een voordeel boven ID, omdat de uitkomst van een CD proces specifiek relevant is voor de afzonderlijke aanbesteding en een heldere basis biedt voor het toekennen van het contract omdat het moeilijk te betwisten is. In dit opzicht is de uitdaging voor ID's om in een vroeg stadium van het aanbestedingstraject het juiste ontwerpteam en hoofdaannemer te benoemen (en om dit besluit te verdedigen als dat nodig is). Vervolgens biedt een juist uitgevoerd ID echter veel mogelijkheden om de klant kort uit te dagen, door meerdere conceptprogramma's te ontwikkelen die kruisbestuiving tussen de ontwerpen mogelijk maken en om innovatieve oplossingen te creeren dei praktisch uitvoerbaar zijn.

RIBA (Royal Institute of British Architects) heef een document gepubliceerd dat inkoopvoorwaarden en de uitvoeringspraktijk in Groot Brittanië, Duitsland en Zweden heeft onderzocht. Dit document is verkrijgbaar via de site here.